vitaal
Project
Jongeren aanspreken op hun kracht
Kracht van kracht spreekt jongeren met overgewicht aan op wat juist zíj in huis hebben: meer spiermassa en dus ook meer kracht. De ervaringen in de praktijk zijn positief. Ook zwaardere leerlingen krijgen weer plezier in bewegen.
‘We focussen niet op gewicht of afvallen, maar juist op gezonder worden, op een betere verhouding tussen vet en spiermassa. Alle jongeren doen mee, dus is er geen stigma. Zo van: jij moet afvallen want jij bent te zwaar.’ Dat zegt Gill ten Hoor, initiatiefnemer van Kracht van kracht. ‘Jongeren met overgewicht zijn over het algemeen sterker. Terwijl minder zware leerlingen bijvoorbeeld gewaardeerd worden om hun snelheid, kan deze groep trots zijn op hun kracht. Zo kan iedereen meedoen.’
Simpele aanpak die werkt
Ten Hoor heeft een master in biologie én psychologie en combineerde deze disciplines voor zijn idee. ‘Het is eigenlijk een simpele aanpak – ongeveer een kwartiertje krachtsport per gymles – maar het werkt.’ Uit het onderzoek van Ten Hoor (dat hij met de Maastrichtse hoogleraar Annemie Schols deed) komen inderdaad duidelijke resultaten naar voren. Jongeren krijgen een betere lichaamssamenstelling en blijven bijvoorbeeld ook buiten school lichamelijk actief. De interventie werkt voor jongens en meisjes en voor leerlingen met en zonder overgewicht. Ten Hoor: ‘Kracht van kracht kan dus voor álle jongeren meer gezondheid opleveren. Maar het bijzondere is toch vooral dat we degenen met overgewicht mee krijgen. Die haken bij veel beweegprogramma’s juist af.’
Samenwerking met docenten
Is het nu slim om jongeren zomaar het krachthonk in te sturen? Ten Hoor: ‘Krachttraining is geschikt voor alle jongeren. Het kan ze gezonder en fitter maken, maar wel onder goede begeleiding. Ook daarom hebben we intensief samengewerkt met gymdocenten.’ Kracht van kracht heeft veel media-aandacht gekregen, met grote stukken in landelijke kranten. De aanpak spreekt tot de verbeelding, maar de implementatie verloopt toch minder soepel dan Ten Hoor had gehoopt. ‘We zijn bezig het programma erkend te krijgen in de interventiedatabase van het Centrum Gezond Leven. Samen met Fontys Hogeschool en sportopleiding CIOS willen we de aanpak een plek geven in de opleiding voor gymdocenten. Implementatie vergt altijd een lange adem. Maar het zou mooi zijn als we het proces met gerichte activiteiten een extra boost kunnen geven.’
Een interview met
Alessandro Fumarola, gymdocent aan het Citaverde College
‘Zwaardere leerlingen blinken juist uit met gewichten’
Een interview met
Ans Christophe, lid college van bestuur Citaverde College
‘Positieve aandacht maakt gymlessen leuk’
Project
De kracht van kracht
Verder lezen
website: www.krachtvankracht.nl
artikelen: Gill ten Hoor op allesoversport.nl
nieuwsbriefartikel: ‘Kracht putten uit kracht’
artikel: ‘Geen duurtraining maar krachttraining’
artikel: ‘Nooit meer het gymlulletje’
artikel: 'Voeg krachttraining aan de gymlessen toe’
website: focusonstrength.net
Verder kijken
‘Nooit meer het gymlulletje dankzij Limburgse arts’
Een interview met Ans Christophe, lid college van bestuur Citaverde College
‘Positieve aandacht maakt gymlessen leuk’
‘Als school voor groen onderwijs waren we al bezig met Citaverde voor het Leven. Dat gaat bijvoorbeeld over duurzaamheid, milieu en gezonde voeding. Veel vmbo-leerlingen hebben een beetje een aversie om te sporten. Ze krijgen het van thuis vaak niet mee om gezond te leven. Kracht van kracht sprak ons erg aan, omdat het jongeren positief bevestigt, ook als ze te zwaar zijn. Leerlingen met meer massa winnen makkelijker als het om kracht gaat. Terwijl ze voorheen juist meestal de laatsten waren met gym.
We zijn gestart met een kleine groep die krachttraining leuk vond. Gaandeweg haakten meer klassen aan. Het is ook een uitdaging voor onze gymdocenten. Hoe krijg je jongeren die niet graag bewegen zover dat ze er plezier in krijgen? Ik merk dat de gymdocenten het ook leuk vinden omdat ze een andere rol krijgen in het beleid van de school. Dus dat ze zelf meebouwen aan een curriculum dat elke nieuwe lichting leerlingen motiveert bewuster met hun gezondheid om te gaan.
Collega-schoolbestuurders raad ik het altijd aan met deze aanpak te beginnen. Je hoeft eigenlijk helemaal niet zoveel meer te doen dan je op school al deed. Alleen voeg je er effectieve elementen als positieve aandacht aan toe.’
Een interview met Alessandro Fumarola, gymdocent aan het Citaverde College
‘Zwaardere leerlingen blinken juist uit met gewichten’
‘In het onderzoeksproject ging het erom ongeveer dertig procent van de gymlessen aan krachtoefeningen te besteden. We hebben zelf een paar lessen ontwikkeld om het in te passen. Ons streven was een kwartiertje per week, soms meer. Je moet goede keuzes maken, want de zwaardere leerlingen mogen bij de krachtoefeningen geen hinder hebben van hun gewicht. Jezelf opdrukken of optrekken kan dus bijvoorbeeld niet. Maar werken met gewichten gaat heel goed. Daarin blinken de zwaardere leerlingen juist uit. Variatie is ook belangrijk, want alleen maar aan gewichten trekken wordt snel saai. Dus wissel je af met spelvormen als samen van die zware gymmatten optillen.
De onderdelen die we zo hebben ontwikkeld zitten inmiddels standaard in het programma. We hebben het ook zelf geëvalueerd om te kijken wat er beter kan. Het is steeds goed uitzoeken of het met een specifieke klas uitvoerbaar is. Wel is het lastig om vast te stellen of de lessen jongeren gezonder maken. Je hebt bij pubers natuurlijk ook te maken met een groeispurt, waarin ze in een jaar van klein en mollig ineens lang en veel slanker kunnen worden. Het belangrijkste is toch dat ze plezier hebben in bewegen. Al blijf je altijd leerlingen houden die steeds een blessure simuleren om maar niet te hoeven gymmen…’